Oud brood, dáár zit wat in
Brood wordt ook wel ons meest elementaire, meest functionele basisvoedsel genoemd. Weinig mensen komen de dag door zonder brood of een variant daarop te eten.
Dat geldt trouwens niet alleen voor ons Nederlanders, talrijke volkeren verspreid over de aardbol hebben brood als basis in hun menu zitten. In onze westerse landen staat het eten van brood tegenwoordig behoorlijk ter discussie. Steeds meer mensen lijken te kampen met een gluten- of tarwe-allergie of intolerantie.
Maar laten we brood vooral niet in de ban doen, het heeft er voor gezorgd dat we ons als mensheid hebben kunnen ontwikkelen tot wat we nu zijn. Graan was namelijk het eerste gewas waarmee landbouw werd bedreven. Het verbouwen van graag werd ongeveer 10.000 jaar geleden uitgevonden in een gebied tussen het huidige Irak en Syrië. Voor het eerst had men een voedingsbron die groot en stabiel genoeg was om een samenleving te voeden. In die tijd werden de geoogste graankorrels tussen twee stenen vermalen of gekneusd, met wat water erbij werd het een pap en van die pap bakte men ongerezen, voedzame koeken. Vele, vele jaren later werd in Egypte per toeval de werking van zuurdesem ontdekt. Vanaf dat moment kon men een veel luchtiger en smakelijker brood bakken.
Tegenwoordig is brood een levensmiddel waarvan we het heel normaal vinden dat het er altijd is. We hebben ons brood het liefst dagvers en als we het te oud vinden dan gooien we het met het grootste gemak weg; per maand verdwijnt per persoon gemiddeld een brood van 800 gram in de vuilnisbak. Dat gebeurt niet alleen bij ons thuis, ook instellingen, school- en bedrijfskantines gooien heel veel brood weg. Bij elkaar is het zoveel dat ik vind dat we daar best een culinaire oplossing voor mogen bedenken. Laat ik het klein houden. Wat kunnen we thuis voor lekkers maken ons oude brood. Eén van de makkelijkste bereidingen van oudbakken brood is paneermeel maken. Het is een kwestie van het brood helemaal uit laten drogen, fijnmalen in de keukenmachine en luchtdicht verpakken.
Paneermeel is multi functioneel; je kunt het gebruiken als krokante topping over de kaas van een ovenschotel, als bindmiddel in een gehaktbal of je strooit wat op de bodem van een zelfgemaakte appeltaart (paneermeel neemt het vocht van de appels op). Maar het lekkerste tweede leven voor oud brood vind ik broodpudding, daarvoor laat ik mijn brood met plezier oud worden….
Ga naar het recept van broodpudding via deze link.
(Deze column werd gepubliceerd in het Brabants Dagblad van 20-11-2015.)